Forten rondom Antwerpen
Rondom Antwerpen vind je veel forten en schansen. Sommige verlaten, maar velen zijn nog in gebruik. Hier zitten bijvoorbeeld verenigingen en lokale winkeltjes. Maar wat is de geschiedenis achter deze forten?
De forten zijn een mooie getuigenis van Tachtigjarige oorlog, de Groote Oorlog en de Tweede Wereldoorlog. Ze zijn vaak voorzien van een – toen nog – ondoorwaadbare slotgracht, metersdikke muren en kleine ramen die niemand kon binnendringen.
De Stelling van Antwerpen was een militaire verdedigingsgordel rond Antwerpen bestaande uit twee ringen van forten en schansen. De fortengordel, die de stad moest beschermen tegen bombardementen en vrijwaren van bezetting, werd gebouwd tussen 1859 en 1914. Deze verdedigingsstructuur bestaande uit gegroepeerde forten noemde men La Position fortifiée d'Anvers (PFA). Deze PFA had als bijzondere bedoeling te dienen als een zelfstandig verdedigbaar werk of nationale terugvalbasis bij vijandelijkheden.
De binnenste fortengordel, bestaande uit de 8 Brialmontforten, ligt nu net buiten de R11. De daarbij horende 'Grote Omwalling van Brialmont' of 'Brialmontomwalling' moest in de jaren zestig plaats ruimen voor het tracé van de Antwerpse Ring en Single.
De tweede, buitenste fortengordel, de Hoofdweerstandstelling, ligt in een 95 km wijde boog rond Antwerpen, op zo'n 20 kilometer van de stad en bestaat nog steeds.
De steden Namen en Luik werden ook voorzien van een fortengordel. Samen met de KW-stelling vormden deze fortengordels rond belangrijke steden de kern van de Belgische defensie tot 1940.
Zie ook hoe we Fort de La Chartreuse bezochten in Luik: https://outsider-apparel.com/blogs/news/charbonnage-du-gouffre-n10
Naast forten heb je dus ook schansen, vele zijn tot ontploffing gebracht zodat het niet in de handen van de Duitsers viel. Een militaire schans is een aarden verdedigingswerk aangewend voor militaire doeleinden. Schansen werden veel gebruikt tijdens de Tachtigjarige Oorlog als verdediging van plaatsen, zoals riviermondingen, belangrijke aanvoerroutes over land of als extra verdediging van een stad.
Deze oude verdedigingswerken zijn het zeker waard om eens een kijkje te nemen. Bekijk hier hoe wij een van onze avonturen naar een schans/bunker beleefden.